Eğitimde Bir Lider: Atatürk’ün Hikayesi

Başöğretmen Atatürk ve Eğitim Devrimleri

24 Kasım Öğretmenler Günü, ülkemizin aydınlanma yolunda eğitimcilerin oynadığı hayati rolü kutlamak için eşsiz bir gün. Bu özel gün, Başöğretmen unvanını taşıyan Mustafa Kemal Atatürk'ü ve onun eğitim devrimlerini de hatırlamak için önemli bir vesile. Atatürk, Türkiye’nin kalkınmasını eğitimde gördü ve bu alanda köklü reformlar gerçekleştirdi.

Cumhuriyet’in ilk yıllarında Atatürk sık sık köylere giderek halkın eğitim düzeyini ve ihtiyaçlarını anlamaya çalışırdı. 1931 yılında yaptığı bir köy ziyareti sırasında, köyde öğretmen bulunmadığını öğrenen Atatürk, eğitimli insanların kırsal bölgelerden uzak durmasının yarattığı uçurumu eleştirir. Köyde kurulan bir sohbet sırasında bir kara tahta getirtilmesini ister ve köylü çocuklara bizzat matematik işlemleri yapmayı ve okuma yazmayı öğretir.

Bu olay, Atatürk’ün eğitime olan inancını ve onun sadece bir lider değil, aynı zamanda bir öğretmen olarak da sorumluluk aldığını göstermektedir. Halkına yakın durarak ve eğitimin önemini uygulamalı olarak vurgulayarak, Atatürk bir milletin eğitimle yükselebileceğini kanıtlamıştır.

Atatürk’ün Eğitim Alanındaki Büyük Reformları

Atatürk, Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren eğitimi, çağdaş bir toplum yaratmanın temel taşı olarak görmüştür. Bu nedenle, eğitim sistemiyle ilgili birçok devrim gerçekleştirmiştir.

1. Harf Devrimi

1928 yılında gerçekleştirilen Harf Devrimi, okuma yazma oranını artırmayı ve halkı modern dünyanın bilgi birikimiyle buluşturmayı hedeflemiştir. Latin alfabesinin kabulü, toplumun her kesiminde büyük bir eğitim seferberliği başlatmıştır. Atatürk, bizzat kara tahta başına geçerek yeni harfleri halkına öğretmiş ve bu sürece öncülük etmiştir.

2. Millet Mektepleri

Harf Devrimi sonrası halkın yeni alfabeyi öğrenmesi için Millet Mektepleri açılmıştır. Atatürk, bu mekteplerin önemini vurgulamış ve kendisi de "Başöğretmen" unvanıyla öğretmenlik yapmıştır. Bu okullar, yalnızca okuma yazma öğreten yerler değil, aynı zamanda halkın bilinçlendirilmesini sağlayan birer eğitim yuvası olmuştur.

3. Tevhid-i Tedrisat Kanunu (1924)

Eğitimde birlik sağlanması amacıyla çıkarılan Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile medrese eğitimi kaldırılmış, tüm okullar Millî Eğitim Bakanlığı çatısı altında toplanmıştır. Bu kanun, laik ve modern bir eğitim sisteminin temelini oluşturmuştur.

4. Kız Çocuklarının Eğitimi

Atatürk, eğitimde cinsiyet eşitliğini savunarak kız çocuklarının da okula gitmesi gerektiğini vurgulamıştır. Bu kapsamda açılan kız meslek okulları ve karma eğitim sisteminin benimsenmesi, kadınların toplumsal hayatta daha aktif rol almasını sağlamıştır.

5. Üniversite Reformu

1933 yılında gerçekleştirilen Üniversite Reformu ile üniversiteler modern bir yapıya kavuşturulmuş ve bilimsel çalışmalar teşvik edilmiştir. Atatürk, bilimsel ilerlemenin bir milletin kalkınmasındaki önemine inanıyordu ve bu doğrultuda üniversitelerin çağdaş bir yapıya sahip olmasını sağladı.

Eğitim Bir Milletin Geleceğidir

Atatürk, "Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir toplum halinde yaşatır ya da esaret ve sefalete terk eder," diyerek eğitimin bir milletin kaderini belirlemedeki gücünü vurgulamıştır. O, sadece bir lider değil, aynı zamanda eğitim sevdalısı bir yol göstericiydi. Bugün eğitimde attığımız her adımda onun izlerini görmek mümkündür.

Son Söz

Atatürk'ün gerçekleştirdiği eğitim reformları ve öğretmenlere verdiği değer, Türkiye Cumhuriyeti'nin modernleşme sürecinin en önemli yapı taşlarındandır. Bugün bu reformların mirasını yaşatmak ve geliştirmek, öğretmenlerimizin elindedir.

Başta Başöğretmen Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, geleceği inşa eden tüm öğretmenlerimizin Öğretmenler Günü kutlu olsun!

Kaynaklar:Afet İnan, "Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler"T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, "Atatürk ve Eğitim Devrimleri"Eğitim Tarihi Derneği, "Cumhuriyet Dönemi Eğitim Reformları"